Divriği Kalesi: Anadolu'nun Fethedilemeyen İlk Türk Kalesi

Divriği Kalesi: Anadolu'nun Fethedilemeyen İlk Türk Kalesi

Sivas'ın Divriği ilçesinde yaklaşık 8 asır önce Mengücekoğulları Beyliği tarafından inşa edilen Divriği Kalesi, Anadolu'nun ilk Türk kalesi olmasının yanı sıra, bilinen en korunaklı kalelerden biri olarak tarihe geçmiştir. Tarih boyunca hiç fethedilemediği bilinen bu etkileyici yapı, günümüzde bile sonradan açılan bir oyuktan girilebilmesiyle dikkat çekiyor.

8 Asırlık Savunma Üssü: Bir Mühendislik Harikası

Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Türk Ve İslam Sanatları Anabilim Dalı Dr. Öğr. Üyesi Ebru Bilget Fataha'nın aktardığı bilgilere göre, Divriği Kalesi, Anadolu'nun fethinden sonra inşa edilen ilk önemli kalelerden biri. Mengücekoğulları Beyliği döneminde, 1100'lü yıllarda yapıldığı bilinen kalenin düzensiz bir planı bulunuyor. Güney-Kuzey doğrultusunda 400 metre, Doğu-Batı doğrultusunda ise yaklaşık 200 metre genişliğe sahip olan kalenin sur uzunluğu ise 1 kilometreyi buluyor.

Kalede farklı şekillerde (poligonal, kare, dairesel ve yarım daire) burçlar yer alıyor. Bu burçlar arasında en dikkat çekici olanı ise Aslanlı Burç. 10 metre taban ve 8 metre yüksekliğe sahip olan burcun bu isimle anılmasının nedeni, üzerinde yer alan iki aslan figürü. Arka ayaklarının üzerine oturmuş, kuyrukları sırtlarına doğru kıvrılan bu aslanlar, kaleye koruyucu birer sembol olarak eklenmiş.

Coğrafi Konum ve Mimari Detaylarla Zirve Savunma

Dr. Öğr. Üyesi Ebru Bilget Fataha, kalenin fiziksel özelliklerinin onu adeta bir savunma üssü haline getirdiğini belirtiyor. Bazalt, antrasit taşı ve yer yer kesme taşlardan inşa edilen kale, Çaltı Nehri'ne bakan bir yamaçta konumlanmış. Yüksekliği, stratejik konumu ve her yönünün yamaçlarla çevrili olması, Divriği Kalesi'ni güvenlik açısından eşsiz kılıyor. Mengücekoğulları için hem siyasi bir merkez hem de askeri bir üs olarak büyük önem taşıyan kale, rivayetlere göre Çaltı Nehri'ne inen gizli bir geçide de sahip. Yapılacak kazılarda böyle bir geçidin ortaya çıkması ihtimali üzerinde duruluyor.

Kaledeki mazgallar da savunma stratejisinin önemli bir parçası. Dışarı doğru küçük, içeri doğru genişleyen pencere biçimindeki bu mazgallar, okçulara mükemmel bir korunma sağlıyor. İç ve dış bölgede yer alan savunma amaçlı geçitler ise düşman askerlerini şaşırtmak amacıyla tasarlanmış. Ayrıca, savunma sırasında halkın su ihtiyacını karşılamak için kale içinde sarnıçlar da bulunuyor.

Divriği Kalesi, hem tarihi önemi hem de mimari ve stratejik dehasıyla günümüzde de ziyaretçilerini kendine hayran bırakmaya devam ediyor.