KARAMAN (İHA) - Karaman Ziraat Odası Başkanı Ercüment Yılmaz, elma üreticilerinin geçen yıl yaşanan don olayından, bu yıl ise elindeki elmayı satamamaktan dolayı mağdur olduğunu söyledi.
Yılmaz, yılda 450 bin ton elma üretimiyle Türkiye'nin yüzde 18'lik elma ihtiyacını karşılayan Karaman'da, bu yıl elma bolluğunun yaşanması nedeniyle üreticinin yüzünün güldüğünü belirterek, "Ancak geçmiş yıllarda olduğu gibi elma yine para etmeyerek üreticisini üzmüştür. Bir çok üretici de elma fiyatının düşük olması nedeniyle elmasını dalından bile toplatmamıştır. Karaman'da yılda üretilen 450 bin ton elmadan 180 bin tonuna yakını para etmediği için, üretici masrafını karşılamak amacıyla elmasını yok pahasına meyve suyu fabrikalarına kilosu 5 kuruştan verdi. Elma üreticisinin her yıl yaşadığı bu sorunun aşılabilmesi için devletin vakit kaybetmeden yapılan her ihracat için ton başına 100 Dolar destek vermesi gerekir" dedi.
Elmanın fındık ve tütün gibi "Milli Ürün" statüsünde görülmesi gerektiğini ifade eden Ziraat Odası Başkanı Yılmaz, "Dünya elma üretiminde 2.5 milyon ton ortalama üretimi ve her yıl artan üretim potansiyeli ile elma ülkemizin ürettiği ürünler içerisinde kullanılabilecek iyi bir ihracat kalemi ve stratejik bir tarım ürünüdür. Hasat zamanı hemen değerlendirilebildiği gibi soğuk hava tesislerinde korunmasının sağlanması durumunda uzun süre bekletilen bir üründür. Elma üretimiyle Türkiye birincisi durumunda olan Karaman'ın soğuk hava tesisi kapasitesi bugün itibariyle 42 bin tondur.
Karaman'da üretilen elma kapasitesine göre bunun 200 bin ton olması gerekir. Mevcut elektrik, mazot, vergi ve ilaç gibi fiyatların yüksek olması maliyeti arttırmaktadır. Buna depo ücreti de eklenince elmanın depo çıkış fiyatı 60 kuruşu bulmaktadır. Şu anda elmasını depoya koyan bir üretici depoya kiloda 10 kuruş vermektedir. Bunun 5 kuruş olması gerekir. Bu yüzden Karaman'daki soğuk hava tesisi kapasitesinin yükseltilmesi lazım. Elektrik enerjisini iki kat daha fazla ödeyen soğuk hava tesislerinin de depo fiyatlarını düşürebilmeleri için sanayi tesisi sayılmaları gerekir" şeklinde konuştu.
Ercümen Yılmaz, dalında satılmayı ve paketlenmeyi bekleyen elmanın, bilinçsiz işçilik sonucu edebileceği ekonomik değere ulaşamadığını da belirterek şunları kaydetti:
"Elma üreticisinin hasat zamanı teknik bilgiler konusunda bilgilendirilmemesi, çalışan kalifiye elamanın olmaması, sezonluk işçilerin eğitimsiz olması, büyük bir ekonomik kayba yol açıyor. Bu yüzden 'sofralık elma' olan ürün, yanlış ellerde 'sanayilik elma' oluyor. Birde buna bahçeden toplanan elmaların erken sevkinin yapılmaması ile yanlış paketlenme eklenince 2.5 milyon ton elma üretimi olan Türkiye'de, yaklaşık olarak yüzde 30'ları aşan bir ekonomik kayba yol açıyor."
Yıllık ortalama üretim miktarı ile önemli bir elma merkezi olan Karaman'da, hala bir "Bahçe Kültürleri" ile "Araştırma Enstitüsü'nün kurulmamasının eksiklik olduğunu kaydeden Karaman Ziraat Odası Başkanı Ercüment Yılmaz, "Bunlara bağlı olarak soğuk ve ılıman iklim bölgesinde yer alan Karaman'da, dona karşı etkin bir uyarı istasyonunun olmaması büyük bir eksikliktir. 2004 yılının Nisan ayında meydana gelen don felaketi neticesinde Karaman'da, yaklaşık 400 bin ton elmayı don vurmuş ve 500 milyon YTL ekonomik kayıp yaşanmıştır. Bu rakamlara göre, çok cüzi harcama ile kurulabilecek Araştırma Enstitüleri ve Erken Uyarı Sistemleri bundan sonra olması muhtemel felaketi erkenden uyararak önlenmiş olacaktır. 2004 yılında yaşanan don felaketinde elma üreticisine devlet tarafından hiç bir destek sağlanmamıştır. Don felaketinde yüzde 95'lik bir zarar meydana geldi. Üretici zor duruma düştü" ifadelerini kullandı.
25.11.2005
Yılmaz, yılda 450 bin ton elma üretimiyle Türkiye'nin yüzde 18'lik elma ihtiyacını karşılayan Karaman'da, bu yıl elma bolluğunun yaşanması nedeniyle üreticinin yüzünün güldüğünü belirterek, "Ancak geçmiş yıllarda olduğu gibi elma yine para etmeyerek üreticisini üzmüştür. Bir çok üretici de elma fiyatının düşük olması nedeniyle elmasını dalından bile toplatmamıştır. Karaman'da yılda üretilen 450 bin ton elmadan 180 bin tonuna yakını para etmediği için, üretici masrafını karşılamak amacıyla elmasını yok pahasına meyve suyu fabrikalarına kilosu 5 kuruştan verdi. Elma üreticisinin her yıl yaşadığı bu sorunun aşılabilmesi için devletin vakit kaybetmeden yapılan her ihracat için ton başına 100 Dolar destek vermesi gerekir" dedi.
Elmanın fındık ve tütün gibi "Milli Ürün" statüsünde görülmesi gerektiğini ifade eden Ziraat Odası Başkanı Yılmaz, "Dünya elma üretiminde 2.5 milyon ton ortalama üretimi ve her yıl artan üretim potansiyeli ile elma ülkemizin ürettiği ürünler içerisinde kullanılabilecek iyi bir ihracat kalemi ve stratejik bir tarım ürünüdür. Hasat zamanı hemen değerlendirilebildiği gibi soğuk hava tesislerinde korunmasının sağlanması durumunda uzun süre bekletilen bir üründür. Elma üretimiyle Türkiye birincisi durumunda olan Karaman'ın soğuk hava tesisi kapasitesi bugün itibariyle 42 bin tondur.
Karaman'da üretilen elma kapasitesine göre bunun 200 bin ton olması gerekir. Mevcut elektrik, mazot, vergi ve ilaç gibi fiyatların yüksek olması maliyeti arttırmaktadır. Buna depo ücreti de eklenince elmanın depo çıkış fiyatı 60 kuruşu bulmaktadır. Şu anda elmasını depoya koyan bir üretici depoya kiloda 10 kuruş vermektedir. Bunun 5 kuruş olması gerekir. Bu yüzden Karaman'daki soğuk hava tesisi kapasitesinin yükseltilmesi lazım. Elektrik enerjisini iki kat daha fazla ödeyen soğuk hava tesislerinin de depo fiyatlarını düşürebilmeleri için sanayi tesisi sayılmaları gerekir" şeklinde konuştu.
Ercümen Yılmaz, dalında satılmayı ve paketlenmeyi bekleyen elmanın, bilinçsiz işçilik sonucu edebileceği ekonomik değere ulaşamadığını da belirterek şunları kaydetti:
"Elma üreticisinin hasat zamanı teknik bilgiler konusunda bilgilendirilmemesi, çalışan kalifiye elamanın olmaması, sezonluk işçilerin eğitimsiz olması, büyük bir ekonomik kayba yol açıyor. Bu yüzden 'sofralık elma' olan ürün, yanlış ellerde 'sanayilik elma' oluyor. Birde buna bahçeden toplanan elmaların erken sevkinin yapılmaması ile yanlış paketlenme eklenince 2.5 milyon ton elma üretimi olan Türkiye'de, yaklaşık olarak yüzde 30'ları aşan bir ekonomik kayba yol açıyor."
Yıllık ortalama üretim miktarı ile önemli bir elma merkezi olan Karaman'da, hala bir "Bahçe Kültürleri" ile "Araştırma Enstitüsü'nün kurulmamasının eksiklik olduğunu kaydeden Karaman Ziraat Odası Başkanı Ercüment Yılmaz, "Bunlara bağlı olarak soğuk ve ılıman iklim bölgesinde yer alan Karaman'da, dona karşı etkin bir uyarı istasyonunun olmaması büyük bir eksikliktir. 2004 yılının Nisan ayında meydana gelen don felaketi neticesinde Karaman'da, yaklaşık 400 bin ton elmayı don vurmuş ve 500 milyon YTL ekonomik kayıp yaşanmıştır. Bu rakamlara göre, çok cüzi harcama ile kurulabilecek Araştırma Enstitüleri ve Erken Uyarı Sistemleri bundan sonra olması muhtemel felaketi erkenden uyararak önlenmiş olacaktır. 2004 yılında yaşanan don felaketinde elma üreticisine devlet tarafından hiç bir destek sağlanmamıştır. Don felaketinde yüzde 95'lik bir zarar meydana geldi. Üretici zor duruma düştü" ifadelerini kullandı.
25.11.2005